Jeśli zachorujesz lub staniesz się niepełnosprawny w starszym wieku, możesz otrzymać od państwa wsparcie w postaci płatności i usług. O tym, jakie płatności i usługi można uzyskać, decyduje wiek i potrzeby danej osoby.
Wsparcie mieszkaniowe dla chorych osób starszych
Dostępne są dotacje mieszkaniowe dla osób starszych i niepełnosprawnych. Jeśli musisz dostosować swój dom, aby nadal w nim mieszkać, możesz kwalifikować się do otrzymania dotacji na dostosowanie mieszkania dla osób niepełnosprawnych (Housing Adaptation Grant for People with a Disability). Adaptacje mieszkaniowe mogą obejmować:
– dodanie sypialni na parterze;
– dostosowanie domu do potrzeb osób poruszających się na wózkach inwalidzkich;
– umieszczenie łazienki na parterze.
Możesz kwalifikować się do programu pomocy mieszkaniowej dla osób starszych (Housing Aid for Older Persons Scheme), aby uzyskać pomoc w opłaceniu drobnych napraw w domu, na przykład wymianę okien lub modernizację instalacji elektrycznej.
Możesz również kwalifikować się do programu dotacji na pomoce mobilne (Mobility Aids Grant Scheme) od władz lokalnych, aby rozwiązać problemy z poruszaniem się w domu. Dotacja może na przykład pokryć zakup i montaż poręczy na schodach.
Jeśli Twój własny dom nie nadaje się do zamieszkania w nim
Możesz otrzymać specjalnie przystosowany dom komunalny dla osób starszych i niepełnosprawnych lub przystosowany dom zapewniony przez organizację wolontariatu mieszkaniowego.
Dostępność takich domów i uprawnienia do ich otrzymania różnią się w zależności od rejonu. Aby uzyskać więcej informacji, skontaktuj się z władzami lokalnymi.
Przeprowadzka do domu opieki
Jeśli przeprowadzasz się do domu opieki, możesz ubiegać się o program Fair Deal scheme. Jest to pomoc finansowa mająca na celu pokrycie kosztów opieki w domu opieki. Istnieje również ulga podatkowa na opłaty za dom opieki (tax relief on nursing home fees).
Wsparcie finansowe dla osób starszych
Emeryci
Jeśli otrzymujesz już emeryturę, gdy zachorujesz lub staniesz się niepełnosprawny, będziesz nadal otrzymywać emeryturę i inne uprawnienia.
Zatrudnieni
Jeśli pracujesz na etacie, możesz nadal otrzymywać wynagrodzenie od pracodawcy, ale zależy to od umowy o pracę.
Od 1 stycznia 2023 r. masz prawo do minimalnej liczby dni zwolnienia chorobowego każdego roku.
W zależności od pracodawcy możesz otrzymać więcej niż minimalną liczbę dni zwolnienia chorobowego i zasiłku chorobowego. Ma to zastosowanie niezależnie od wieku. Sprawdź swoją umowę o pracę lub przeczytaj więcej o zwolnieniu chorobowym i zasiłku chorobowym (sick leave and sick pay).
Wiek poniżej 66 lat
Jeśli zachorujesz i nie będziesz w stanie pracować przed ukończeniem 66 roku życia, możesz ubiegać się o zasiłek chorobowy (Illness Benefit). Formularz wniosku musi wypełnić twój lekarz rodzinny.
Wysokość zasiłku chorobowego zależy od składek PRSI. Jeśli nie kwalifikujesz się, ponieważ nie masz wystarczającej liczby odprowadzonych składek PRSI lub jesteś samozatrudniony, możesz kwalifikować się do cotygodniowego dodatkowego zasiłku socjalnego (Supplementary Welfare Allowance).
Jeśli choroba lub niepełnosprawność wynika z wypadku lub choroby związanej z pracą, możesz kwalifikować się do zasiłku z tytułu wypadków przy pracy (Occupational Injuries Benefit).
Długotrwała choroba i niepełnosprawność
Jeśli cierpisz na długotrwałą chorobę lub niepełnosprawność i nie możesz kontynuować pracy, możesz skorzystać z kilku opcji, które pomogą ci w codziennym życiu.
Możesz ubiegać się o emeryturę pracowniczą lub indywidualną (Personal Pension Scheme), jeśli taką posiadasz. Jeśli nadal nie jesteś w stanie pracować przez rok lub dłużej, możesz kwalifikować się do renty inwalidzkiej (Invalidity Pension).
Jeśli nie kwalifikujesz się do zasiłku chorobowego (Illness Benefit) lub renty inwalidzkiej, możesz ubiegać się o uzależniony od dochodów zasiłek dla osób niepełnosprawnych (Disability Allowance).
Jeśli jednak kwalifikujesz się do renty inwalidzkiej lub zasiłku dla osób niepełnosprawnych, możesz również kwalifikować się do bezpłatnych przejazdów i pakietu świadczeń dla gospodarstw domowych (Household Benefits Package).
A jeśli masz problemy z płaceniem czynszu, możesz otrzymać dodatek do czynszu (Rent Supplement) lub dodatek mieszkaniowy (Housing Assistance Payment).
Program Supplementary Welfare Allowance może również zapewnić ci pomoc w pokryciu różnych kosztów, takich jak ogrzewanie, wydatki na niespodziewane i pilne potrzeby.
Opieka w domu
Jeśli potrzebujesz opieki, Health Service Executive (HSE) może ci ją zapewnić lub pomóc ci za nią zapłacić.
Twój opiekun może również otrzymać płatność z Departamentu Ochrony Socjalnej.
Pomoc w opiece domowej
Jeśli potrzebujesz wsparcia, aby nadal mieszkać w swoim domu, możesz uzyskać pomoc z sekcji Community Care Services w HSE.
Możesz również uzyskać dodatkowa pomoc w ramach Home Support Service, aby pomóc ci kontynuować życie we własnym domu. (Usługa ta nosiła wcześniej nazwę „Home Care Package Scheme”).
Pielęgniarki zdrowia publicznego (Public health nurses) mogą zapewnić ci opiekę pielęgniarską.
Jeśli płacisz za opiekę nad członkiem rodziny (bezpośrednio przez opiekuna lub za pośrednictwem agencji), możesz kwalifikować się do ulgi podatkowej z tytułu kosztów zatrudnienia opiekuna.
Carer’s Allowance
Jeśli twój opiekun zapewnia opiekę w pełnym wymiarze godzin, ponieważ jesteś niezdolny do pracy, może on otrzymać Carers Allowance. Jeśli otrzyma zasiłek opiekuńczy, może również kwalifikować się do bezpłatnych przejazdów i pakietu świadczeń dla gospodarstw domowych.
Half-rate Carer’s Allowance
Jeśli twój opiekun otrzymuje pewne świadczenia socjalne podczas sprawowania opieki nad tobą w pełnym wymiarze godzin, może on zachować swoje główne świadczenie socjalne i otrzymać zasiłek dla opiekuna w wysokości połowy stawki.
Zasiłek opiekuńczy
Jeśli twój opiekun zrezygnował z pracy, aby się tobą opiekować, ponieważ jesteś niezdolny do pracy i potrzebujesz opieki w pełnym wymiarze godzin, może być w stanie otrzymać zasiłek opiekuńczy (Carer’s Benefit).
Może być w stanie uzyskać urlop opiekuńczy z pracy.
Carer’s Support Grant
Carer’s Support Grant to roczny dodatek dla opiekunów wypłacany w czerwcu każdego roku. Otrzymujesz go automatycznie, jeśli otrzymujesz Carer’s Allowance, Carer’s Benefit lub Domiciliary Care Allowance, lub możesz złożyć wniosek o te wypłatę do Departamentu Ochrony Socjalnej. Dotacja ta była wcześniej nazywana dotacją na opiekę zastępczą (Respite Care Grant).
Płacenie za usługi zdrowotne i ubieganie się o ulgę podatkową
Możesz korzystać z usług zdrowotnych i świadczeń zapewnianych przez Health Service Executive (HSE).
Karta medyczna/karta wizyt u lekarza rodzinnego
Możesz kwalifikować się do otrzymania karty medycznej, która zapewnia bezpłatne usługi zdrowotne. Karta medyczna jest uzależniona od dochodów i istnieje wyższy limit dochodów dla osób w wieku powyżej 66 lat.
Dla osób w wieku powyżej 70 lat istnieje inny test środków na kartę medyczną, który pozwala na wyższy poziom dochodów.
Karta wizyt u lekarza GP (pierwszego kontaktu)
Jeśli nie kwalifikujesz się do otrzymania karty medycznej, możesz ubiegać się o kartę wizyt u lekarza pierwszego kontaktu. Karta wizyt u lekarza ogólnego ma wyższe limity dochodów niż karta medyczna. Osoby w wieku powyżej 70 lat mogą otrzymać kartę wizyt u lekarza pierwszego kontaktu bez testu środków utrzymania.
Jeśli opiekun otrzymuje zasiłek opiekuńczy lub zasiłek dla opiekuna, w pełnej lub niepełnej wysokości, może również otrzymać kartę wizyt u lekarza pierwszego kontaktu.
Long-Term Illness Scheme
W ramach programu Long-Term Illness Scheme można bezpłatnie otrzymać przepisane leki, medykamenty i niektóre zatwierdzone urządzenia do leczenia niektórych schorzeń.
Program płatności za leki
Jeśli nie posiadasz karty medycznej, program płatności za leki pokrywa koszty przepisanych leków, które przekraczają ustaloną miesięczną kwotę.
Opłaty szpitalne
Jeśli posiadasz kartę medyczną, nie musisz uiszczać opłat za korzystanie ze szpitali publicznych.
Nie musisz uiszczać opłat szpitalnych, jeśli jesteś pacjentem szpitala publicznego lub korzystasz z usług dziennych.
Jeśli zdecydujesz się na prywatną opiekę szpitalną, musisz ponieść całkowite koszty z tym związane. Część lub całość tych kosztów może zostać pokryta z prywatnego ubezpieczenia zdrowotnego.
Ulga w podatku dochodowym
Koszty leczenia można odliczyć od zapłaconego podatku dochodowego medical expenses against income tax paid.
Istnieją ulgi podatkowe dla osób starszych (income tax reliefs for older people) i osób niepełnosprawnych (tax reliefs for people with a disability).
Istnieje ulga podatkowa na opłaty za dom opieki (tax relief on nursing home fees).
