Unia Europejska zatwierdziła niedawno dodatkowe przedłużenie o rok tzw. „Dyrektywy w sprawie tymczasowej ochrony” wydanej w lutym 2022 r., która umożliwia ukraińskim uchodźcom uciekającym przed wojną w swojej ojczyźnie pobyt w dowolnym państwie członkowskim UE.
Po kilku poprzednich przedłużeniach ochrony, środek ten miał wygasnąć w marcu 2026 r., ale obecnie został przedłużony co najmniej do 4.03.2027 r.
Wniosek Rady Europejskiej o przedłużenie dyrektywy uzyskał jednogłośne poparcie podczas niedawnego spotkania ministrów spraw wewnętrznych państw członkowskich, które odbyło się w Luksemburgu 13 czerwca br.
Obecnie ok. 4,3 mln Ukraińców jest zarejestrowanych jako uchodźcy w całej Unii Europejskiej, przy czym najwięcej z nich przebywa w Polsce, Niemczech i Czechach. Od początku wojny, czyli od prawie trzech i pół roku, wydano ok. 120 tys. numerów PPS Ukraińcom, którzy przybyli do Republiki Irlandii.
Ukraińcy, do których ma zastosowanie Dyrektywa w sprawie tymczasowej ochrony (oficjalnie określani w jęz. angielskim jako „Beneficiaries of Temporary Protection” (Osoby objęte tymczasową ochroną) lub „BOTPs”), mają prawo do pozwolenia na pobyt w dowolnym kraju UE, dostępu do zatrudnienia, mieszkania, pomocy medycznej, świadczeń socjalnych i edukacji.
Jednak dokładna wysokość świadczeń, które otrzymują uchodźcy, różni się w zależności od kraju UE, w którym mieszkają.
W związku ze zmianami w irlandzkim prawie wprowadzonymi w zeszłym roku, BOTP, którzy przybyli do Irlandii po 14.03.2024 r., mogą otrzymać maksymalnie 90 dni bezpłatnego zakwaterowania w tzw. wyznaczonym ośrodku zakwaterowania (DAC), a mieszkańcy DAC nie kwalifikują się już do niektórych świadczeń socjalnych. Mają oni jednak prawo do cotygodniowego zasiłku dla beneficjentów tymczasowej ochrony w wysokości 38,80 euro na osobę dorosłą i 29,80 euro na dziecko, pod warunkiem spełnienia kryteriów dochodowych.
Osoby objęte tymczasową ochroną, które nie mieszkają w DAC, mogą ubiegać się o świadczenia socjalne w standardowej wysokości przysługującej innym beneficjentom, pod warunkiem spełnienia kryteriów dochodowych dotyczących ich aktualnych dochodów.
Tymczasem ogłoszona na początku tego roku 25-procentowa redukcja irlandzkiego rządowego zasiłku na zakwaterowanie (przyznawanego osobom, które zapewniają zakwaterowanie beneficjentom tymczasowej ochrony w swoim domu lub nieruchomości, której są właścicielami) weszła w życie 1 czerwca br., zmniejszając miesięczną kwotę na gospodarza z 800 euro do 600 euro.
Według oświadczenia wydanego w styczniu przez Ukraińskie Forum Społeczeństwa Obywatelskiego prawie 35 500 Ukraińców było zakwaterowanych u 19 tys. gospodarzy, którzy otrzymują płatności w ramach programu ARP. Organizacja ostrzegła, że jeśli program nie zostanie przedłużony, ogromna liczba osób może stracić zakwaterowanie i stać się bezdomnymi.
Zakładając, że ok. 19 tys. gospodarzy nadal otrzymuje ARP, zmniejszenie płatności o 200 euro oznacza dla rządu oszczędności w wysokości 3,8 mln euro miesięcznie, co zmniejsza koszt tych wypłat do około 11,4 miliona euro miesięcznie.
Liczba Ukraińców przybywających do Irlandii spadła w 2025 r. w porównaniu z ostatnimi latami, ale nadal przybywają nowi imigranci. Według najnowszych dostępnych danych, od stycznia 2025 r. do końca kwietnia wydano łącznie 2409 numerów PPS obywatelom Ukrainy, średnio nieco ponad 600 miesięcznie.
AD