Jeśli mieszkasz w Irlandii i posiadasz status rezydenta (zamieszkujesz minimum 183 dni w roku), możesz uzyskać bezpłatne lub dotowane zatwierdzone leki na receptę oraz niektóre pomoce i urządzenia medyczne i chirurgiczne.
Niektóre leki można otrzymać bez recepty, np. antykoncepcję awaryjną (pigułkę „dzień po”) i leki na takie schorzenia, jak:
– przeziębienia
– łagodzenie bólu
– katar sienny
– wysypki
– obniżenie temperatury
Są one czasami nazywane lekami dostępnymi bez recepty.
Uzyskanie recepty
Jeśli pacjent potrzebuje określonych leków, receptę na nie mogą wystawić niektórzy pracownicy służby zdrowia, tacy jak lekarz pierwszego kontaktu (GP), konsultant, dentysta lub pielęgniarka.
Pielęgniarka musi być zatrudniona przez dostawcę usług zdrowotnych, aby móc wystawić receptę. Pielęgniarki mogą przepisywać wyłącznie leki związane z obszarem, w którym pracują. Istnieją szczególne ograniczenia dotyczące niektórych leków kontrolowanych.
Lekarze rodzinni i specjaliści mogą wysyłać recepty do farmaceutów pocztą elektroniczną.
Jak długo jest ważna moja recepta?
Od 1 marca 2024 r. możesz otrzymać od lekarza lub innej osoby wystawiającej receptę receptę ważną przez okres do 12 miesięcy.
Od 1 września 2024 r. możesz poprosić farmaceutę o przedłużenie 6-miesięcznej recepty. Farmaceuta może przedłużyć ją łącznie do 12 miesięcy. Oznacza to, że może nie być konieczna wizyta u lekarza w celu uzyskania powtórnej recepty.
Przedłużenia nie będą przyznawane automatycznie. Farmaceuta wykorzysta swoją ocenę kliniczną, aby zdecydować, czy przedłużenie recepty jest bezpieczne, chociaż niektóre leki nie będą kwalifikować się do przedłużenia recepty.
Recepty na inne okresy nie mogą zostać przedłużone przez farmaceutę. Na przykład recepta na 1 tydzień.
Gdzie uzyskać leki na receptę i lekarstwa
Leki na receptę można otrzymać w aptece. Pacjent może również otrzymać leki, środki pomocnicze lub urządzenia w ramach leczenia w szpitalu lub innej placówce opieki zdrowotnej.
Lekarze rodzinni mogą wydawać leki bezpośrednio pacjentom, jeśli lekarz rodzinny ma tylko jeden ośrodek praktyki i znajduje się on w odległości co najmniej trzech mil od najbliższej apteki detalicznej. Lekarze, którzy wydają leki i narkotyki w ramach tych ustaleń nazywani są dispensing doctors. Zasady dotyczące tego, kiedy leki są bezpłatne lub subsydiowane, są takie same niezależnie od tego, kto je dostarcza.
Zatwierdzone leki i narkotyki
Leki muszą być zatwierdzone i kontrolowane przed ich sprzedażą. Health Products Regulatory Authority (HPRA) testuje leki pod kątem bezpieczeństwa, jakości i skuteczności oraz wydaje licencje. Zatwierdzenie przez HPRA nie oznacza, że leki zostaną zatwierdzone do bezpłatnych i subsydiowanych programów. Istnieją inne czynniki związane z procesem zatwierdzania, w tym koszty.
Karta medyczna
Jeśli posiadasz kartę medyczną, leki i medykamenty przepisywane na receptę są objęte zniżką. Nadal będziesz musiał uiścić niektóre opłaty za leki wystawione na receptę.
Bezpłatne lub dotowane programy
HSE Primary Care Reimbursement Service (PCRS) udostępnia listę leków lub środków pomocniczych dostarczanych w ramach karty medycznej lub programu płatności za leki. Produkty te są zatwierdzone do tych programów przez HSE, ale niektóre produkty, które można kupić bez recepty, nie są objęte bezpłatnymi lub dotowanymi programami.
Program chorób długoterminowych
Jeśli cierpisz na określone schorzenia, możesz ubiegać się o udział w programie dla osób długotrwale chorych (Long Term Illness Scheme). W ramach tego programu można uzyskać bezpłatne leki, medykamenty oraz sprzęt medyczny i chirurgiczny do leczenia danego schorzenia.
Karta Health Amendment Act Card
Osoby, które zaraziły się wirusowym zapaleniem wątroby typu C bezpośrednio lub pośrednio poprzez podawanie produktów krwiopochodnych lub transfuzję, mogą otrzymać leki na podstawie karty Health Amendment Act Card.
Program płatności za leki
Jeśli nie kwalifikujesz się do żadnego z programów wymienionych powyżej i nie posiadasz karty medycznej, możesz zarejestrować się w programie Drugs Payment Scheme, który ogranicza miesięczny koszt leków na receptę. (Ty i Twoja rodzina płaci maksymalnie 80 euro miesięcznie za zatwierdzone przepisane leki, lekarstwa i niektóre urządzenia).
Program pomocy uznaniowej
Jeśli posiadasz kartę medyczną i przepisano ci lek, który nie znajduje się na liście leków refundowanych (PCRS), twój farmaceuta lub lokalny urząd ds. zdrowia może złożyć wniosek o opłacenie go w ramach programu Discretionary Hardship Scheme.
Jeśli program pomocy doraźnej nie pokrywa kosztów leku i musisz za niego zapłacić, możesz skontaktować się z lekarzem, aby sprawdzić, czy istnieje alternatywny lek. Więcej informacji na temat programu można uzyskać od farmaceuty lub w lokalnym urzędzie ds. zdrowia.
Ulga podatkowa
Możesz ubiegać się o ulgę podatkową z tytułu wydatków medycznych na przepisane leki.
Leki generyczne i ceny referencyjne
Czasami farmaceuta może podać inną nazwę handlową przepisanego leku. Dzieje się tak, ponieważ istnieje tańsza wersja leku markowego, zwana wersją generyczną (zamiennik). Farmaceuta może to zrobić, jeśli leki znajdują się na liście leków zamiennych opublikowanej przez HPRA. Lista ta obejmuje wszystkie leki, które mogą być stosowane zamiennie.
Ceny referencyjne
HSE ustala jedną cenę, którą zapłaci za każdą grupę leków generycznych znajdujących się na zatwierdzonej liście. Jest ona znana jako cena referencyjna.
Jeśli posiadasz kartę medyczną, HSE zapłaci cenę referencyjną za każdy lek generyczny. Jeśli zdecydujesz się na zakup droższej marki leku, musisz zapłacić różnicę między ceną referencyjną a ceną detaliczną.
Jeśli korzystasz z programu dopłat do leków, HSE użyje ceny referencyjnej do obliczenia miesięcznych kosztów leków. Jeśli wybierzesz droższą markę leku objętego programem, musisz ponieść dodatkowe koszty.
Jeśli pacjent potrzebuje określonej marki leku ze względów medycznych, lekarz może umieścić na recepcie adnotację „Nie zamieniać”. Jeśli posiadasz kartę medyczną, uiszczasz opłatę za receptę i nie musisz płacić różnicy między ceną referencyjną a kosztem detalicznym. Jeśli posiadasz kartę programu płatności za leki, płacisz normalnie do wysokości miesięcznego progu.
Opr. NG na podstawie mat. Citizens Information
