Dezinformacja w UE: Z najnowszych badań Eurobarometru wynika, że Europejczycy coraz częściej dostrzegają zagrożenia dla demokracji. Prawie połowa respondentów wskazuje na spadek zaufania do instytucji publicznych, a 42% – na rosnącą skalę dezinformacji i ingerencji zewnętrznych, szczególnie w kontekście wyborów.
Agresywne kampanie dezinformacyjne destabilizują społeczeństwa
Komisja Europejska podkreśla, że działania dezinformacyjne — często inspirowane przez podmioty zagraniczne — mają na celu polaryzację społeczeństw i podważanie zaufania do instytucji państwowych i unijnych. W Polsce i innych krajach UE obserwuje się coraz bardziej zaawansowane próby manipulacji opinią publiczną.
Europejska Tarcza Demokracji – nowa strategia ochrony
W odpowiedzi na te zagrożenia Komisja Europejska zaprezentowała Europejską Tarczę Demokracji. To kompleksowy pakiet działań obejmujący:
- ochronę przestrzeni informacyjnej,
- wzmacnianie niezależnych mediów i procesów wyborczych,
- zwiększanie odporności społecznej na manipulację.
Kluczowym elementem ma być Europejskie Centrum ds. Odporności Demokratycznej, które będzie koordynować działania państw członkowskich.
Rola DSA i regulacji dotyczących sztucznej inteligencji
Akt o usługach cyfrowych (DSA) nakłada na największe platformy internetowe obowiązek ograniczania treści manipulacyjnych i zwiększenia przejrzystości algorytmów. Uzupełniają go:
- regulacje dotyczące sztucznej inteligencji, w tym obowiązek oznaczania treści generowanych przez AI,
- przepisy dotyczące reklamy politycznej, które mają ułatwić identyfikację przekazów o charakterze politycznym.
Europejczycy coraz częściej stykają się z dezinformacją
Badanie „Social Media Survey 2025” pokazuje, że 66% obywateli UE zetknęło się z dezinformacją w ciągu tygodnia poprzedzającego ankietę. Jedna trzecia nie jest pewna, czy potrafiłaby ją rozpoznać. Dlatego KE planuje szerokie działania edukacyjne, obejmujące wszystkie grupy wiekowe.
Edukacja obywatelska i zaangażowanie społeczne
Komisja Europejska podkreśla znaczenie edukacji obywatelskiej, szczególnie wśród młodzieży. Obywatele powinni rozumieć mechanizmy działania demokracji, rolę instytucji oraz znaczenie udziału w wyborach.
Nowa strategia UE na rzecz społeczeństwa obywatelskiego zakłada m.in.:
- stworzenie platformy dialogu obywatelskiego,
- rozwój centrum wiedzy o społeczeństwie obywatelskim,
- zwiększenie finansowania organizacji pozarządowych.
Wspieranie niezależnych mediów i walka z „pustyniami informacyjnymi”
Komisja zwraca uwagę, że w wielu regionach UE zanik lokalnych redakcji zwiększa podatność mieszkańców na manipulację. Europejska Tarcza Demokracji przewiduje wsparcie finansowe dla lokalnych i niezależnych mediów oraz rozwój infrastruktury informacyjnej.
Nowe narzędzia do weryfikacji informacji
Planowane jest utworzenie europejskiej sieci fact-checkerów oraz rozwój Europejskiego Obserwatorium Mediów Cyfrowych, które będzie monitorować kampanie dezinformacyjne, szczególnie w okresach wyborczych.
Obawy dotyczące bezpieczeństwa wyborów
Eurobarometr pokazuje, że:
- 79% Europejczyków obawia się, że wyborcy mogą podejmować decyzje na podstawie fałszywych informacji,
- 70% boi się ingerencji obcych państw,
- 67% obawia się manipulacji wynikami.
Dlatego KE zapowiada wytyczne dotyczące odpowiedzialnego wykorzystania sztucznej inteligencji w procesach wyborczych.
Wybory muszą pozostać wolne i bezpieczne
Komisja Europejska podkreśla, że ochrona procesów wyborczych to priorytet. Choć odpowiedzialność spoczywa na państwach członkowskich, UE deklaruje wsparcie w zakresie bezpieczeństwa infrastruktury wyborczej i przejrzystości debaty publicznej.
NG, Newseria
