Renowacja GPO: Rząd Irlandii ogłosił plany przeznaczenia od 200 do 500 mln euro na szeroko zakrojoną renowację Głównego Urzędu Pocztowego (GPO) w Dublinie. Projekt ma na celu przekształcenie tego zabytku w nowoczesne centrum kultury i życia obywatelskiego, przy jednoczesnym zachowaniu jego historycznej roli jako symbolicznego miejsca narodzin Republiki. Ogłoszenie tej renowacji w ramach Narodowego Planu Rozwoju wywołało zarówno ekscytację, jak i debatę a wysokobudżetowy projekt planowany jako jako część szerszej strategii rewitalizacji centrum Dublina
Ambitny projekt pod nadzorem OPW
Jak podaje serwis rte.ie, Urząd Robót Publicznych (OPW) będzie nadzorował tę ambitną przebudowę, której rozpoczęcie zaplanowano na rok 2029, a zakończenie na 2032. Urzędnicy opisują ten projekt jako inwestycję „raz na pokolenie”, mającą zabezpieczyć przyszłość GPO jako narodowego zabytku i ożywić ulicę O’Connell, od dawna uznawaną za serce centrum Dublina.
Historyczne znaczenie GPO
Motywacja rządu dla tego ambitnego i bardzo kosztownego projektu jest dwojaka. Po pierwsze, istnieje chęć zachowania i podkreślenia historycznego znaczenia budynku. Rola GPO w Powstaniu Wielkanocnym 1916 roku pozostaje kluczowa dla jego tożsamości.
Budynek, ukończony w 1818 r., stał się symbolem irlandzkiego nacjonalizmu podczas Powstania Wielkanocnego. W Poniedziałek Wielkanocny 1916 roku, stojąc na schodach budynku, przywódcy rebeliantów, w tym Patrick Pearse i James Connolly, ogłosili powstanie Republiki Irlandzkiej jako suwerennego państwa.
Przez prawie tydzień budynek służył jako kwatera główna powstania, aż brytyjska artyleria obróciła znaczną część ulicy O’Connell w gruzy. Choć powstanie zostało stłumione, wydarzenie to skierowało Irlandię na drogę ku niepodległości. Dziś fasada GPO, nadal nosząca ślady kul, pozostaje silnym symbolem walki o wolność.
Rewitalizacja centrum Dublina
Po drugie, projekt jest częścią szerszej strategii rewitalizacji centrum miasta. Tánaiste Simon Harris podkreślił, że przebudowa GPO nie dotyczy jedynie cegieł i zaprawy, lecz odzyskania ulicy O’Connell jako tętniącej życiem przestrzeni obywatelskiej.
Rząd przedstawił kilka kluczowych celów przebudowy. Plany obejmują stworzenie muzeum światowej klasy poświęconego roli GPO w historii Irlandii, szczególnie Powstaniu Wielkanocnemu 1916 roku. Urzędnicy liczą, że odnowione GPO stanie się jednym z najczęściej odwiedzanych zabytków w kraju.
Projekt zakłada również odrestaurowanie neoklasycznej fasady, modernizację budynku pod kątem efektywności energetycznej oraz stworzenie przestrzeni biurowych, handlowych i kulturalnych przeznaczonych na wystawy, występy i wydarzenia publiczne.
Kontrowersje i głosy krytyki
Niektórzy krytycy twierdzą, że przebudowa historycznego budynku nieodwracalnie zmieni jego wnętrze i charakter, przekształcając go w kolejny turystyczny obiekt z pamiątkami i strefą gastronomiczną.
Skala inwestycji – do 500 mln euro – również budzi kontrowersje. Zwolennicy argumentują jednak, że koszt odzwierciedla złożoność renowacji zabytku przy jednoczesnym wprowadzeniu nowoczesnych udogodnień.
Rząd podkreśla, że widzi GPO jako dynamiczne, wielofunkcyjne miejsce, które łączy dziedzictwo z potrzebami współczesnego miasta. Projekt ma być katalizatorem aktywności gospodarczej — od tworzenia miejsc pracy po zwiększenie ruchu turystycznego.
Jednak obszar ulicy O’Connell od lat zmaga się z problemami społecznymi, takimi jak przestępczość, narkomania i zachowania antyspołeczne. Krytycy pytają, czy inwestycja w jeden budynek rozwiąże te głębsze problemy.
Czy renowacja odmieni centrum Dublina?
Przebudowa GPO jest odważnym wyrazem dumy narodowej i inwestycji w kulturę. Jednak to, czy projekt wywoła realną odnowę w dzielnicy nękanej problemami, pozostaje kwestią otwartą. Może się okazać testem, czy rozwój oparty na dziedzictwie potrafi odmienić miejską rzeczywistość współczesnego Dublina.
RB
FOTO: Budynek Głównego Urzędu Pocztowego (GPO) w Dublinie, CraftyCaedus, Wikimedia, domena publiczna, CC BY-SA 4.0
FOTO 2: Pozostałości filaru Nelsona, marzec 1966 r., https://x.com/PhotosOfDublin
