Związek zawodowy domaga się większej ochrony prawnej dla pracowników handlu
Zaopatrują półki, nalewają piwo i kasują zakupy. Ale za uprzejmym uśmiechem irlandzkich pracowników sklepów i barów kryje się niepokojąca prawda: obelgi, groźby, a nawet fizyczne ataki są częścią ich codziennej pracy.
Szokujące nowe badanie przeprowadzone przez związek zawodowy Mandate ujawniło to, co wielu pracowników od dawna znosiło w milczeniu. Liczby są ponure, historie wstrząsające, a przekaz jasny: irlandzcy pracownicy handlu są narażeni na przemoc i domagają się większej ochrony prawnej.
Od lat toczy się debata na temat potrzeby przyznania pracownikom niektórych zawodów specjalnego statusu prawnego, który chroniłby ich przed przemocą. Do takich grup zalicza się zazwyczaj policję, służby ratunkowe, takie jak strażacy i ratownicy medyczni, oraz pracowników ochrony zdrowia na pierwszej linii – lekarzy i pielęgniarki. Ale co z kasjerami w supermarketach, barmanami, baristami czy pracownikami biurowymi w handlu? Czy oni również zasługują na specjalny status prawny, który chroniłby ich przed zagrożeniami, z jakimi mierzą się na co dzień?
Najwyraźniej odpowiedź brzmi: tak – i im szybciej, tym lepiej. Tak wynika z niedawnego badania przeprowadzonego wśród ponad 1200 członków związku zawodowego Mandate, który reprezentuje pracowników branży barowej i handlowej.
Badanie, przeprowadzone pod koniec września i na początku października, wykazało, że 63,4 proc. respondentów doświadczyło werbalnych obelg ze strony klientów podczas pracy.
Szczególnie niepokojące jest to, że ponad 28,2 proc. ankietowanych przyznało, że otrzymało groźby dotyczące ich bezpieczeństwa fizycznego, a 11,4 proc. stwierdziło, że osobiście doświadczyło napaści w miejscu pracy jako pracownicy barów i sklepów.
Związek zawodowy porównał sytuację irlandzkich pracowników handlu i barów do ich odpowiedników w Szkocji, gdzie kilka lat temu rząd podjął działania mające na celu zapewnienie silniejszej ochrony prawnej tej grupie zawodowej.
Na stronie związku – mandate.ie po opublikowaniu wyników badania, zostało opublikowane oświadczenie zastępcy sekretarza generalnego Jima Fuery’ego, w którym czytamy: „W 2021 roku rząd Szkocji uznał, że pracownicy barów i handlu potrzebują dodatkowych zabezpieczeń prawnych, aby chronić ich przed przerażającymi nadużyciami, z jakimi tak wielu z nich spotyka się w miejscu pracy. Najnowsze dane zarządcze Policji Szkocji pokazują, że od czasu wejścia w życie ustawy liczba postępowań dotyczących gróźb i obraźliwego zachowania wzrosła o 37 proc., a liczba postępowań w sprawie napaści wzrosła o 36 proc. [w tej kategorii pracowników]. (…) Te dane dowodzą, że stworzenie konkretnych przestępstw dotyczących pracowników barów i handlu przyczyniło się do skuteczniejszego egzekwowania prawa karnego w porównaniu z sytuacją sprzed wejścia w życie Ustawy o ochronie pracowników w Szkocji.”
W oświadczeniu Mandate stwierdził: „Wszyscy mamy do odegrania rolę – jako klienci, pracodawcy i politycy – aby zapewnić ochronę pracownikom sklepów. Pracodawcy z sektora handlu oraz rząd muszą wziąć odpowiedzialność i zapewnić bezpieczne i godne warunki zatrudnienia wszystkim pracownikom w kraju”.
Związek zawodowy zapowiedział, że zwróci się do rządu Irlandii o poparcie Ustawy o ochronie pracowników handlu, którą przedstawiła senator Fianna Fáil – Mary Fitzpatrick.
Ustawa ma na celu nowelizację obecnie obowiązującej ustawy o wymiarze sprawiedliwości w sprawach karnych, tak aby stworzyć konkretne przestępstwa polegające na napaści, groźbach, nękaniu lub znieważaniu pracowników handlu podczas wykonywania ich obowiązków służbowych.
Mandate od ponad pięciu lat apeluje o uznanie przypadków nadużyć i napaści wobec pracowników sklepów za odrębne przestępstwo, argumentując, że zasługują oni na taką samą ochronę, jak inne grupy zawodowe.
W badaniu pracodawcy z sektora handlu zostali również ostro skrytykowani za – jak twierdzą pracownicy – chroniczny brak inwestycji w bezpieczeństwo i szkolenia. W poprzednim badaniu już 78 proc. członków związku twierdziło, że nie wierzy, iż ich pracodawca robi wystarczająco dużo, by chronić ich w miejscu pracy. Wielu pracowników zgłaszało, że muszą samodzielnie radzić sobie z agresywnymi klientami, bez wcześniejszego przeszkolenia, a obowiązek ten często spada na kobiety.
Wyniki najnowszego badania zostaną przedstawione przez związek Mandate ministrowi stanu ds. handlu detalicznego Alanowi Dillonowi a Ustawa o ochronie pracowników handlu w nadchodzących miesiącach ma zostać poddana debacie w Oireachtas.
Ustawa o ochronie pracowników handlu może stać się przełomem – nie tylko w zakresie prawa, ale też w kształtowaniu społecznej świadomości, że każdy pracownik zasługuje na bezpieczne i godne warunki pracy.
AD