Boże Narodzenie jest obchodzone na całym świecie, ale w każdym kraju spotkać można inne, związane z nim tradycje. Irlandczycy zwykle świętują Boże Narodzenie od 24 grudnia do 6 stycznia, dnia, w którym przypada Święto Trzech Króli, nazywane przez niektórych „Little Christmas” (Małymi Świętami).
Według starej irlandzkiej tradycji w niektórych domach po zachodzie słońca w wigilię Bożego Narodzenia stawia się na parapecie największego okna w domu wysoką, grubą świecę. Świeca pali się przez całą noc, aby oświetlić drogę Maryi i Józefowi.
Prezenty rozpakowywane są dopiero następnego dnia, 25 grudnia, w Boże Narodzenie (Christmas Day). I ten dzień zwykle spędzany jest z rodziną, a jego punktem kulminacyjnym jest świąteczna kolacja. Najpopularniejszym daniem głównym wieczerzy jest pieczony indyk, ale czasami podaje się też na ciepło lub zimno przyprawioną wołowinę, marynowaną przez kilka dni, gotowaną a następnie prasowaną. Na deser zwykle serwuje się świąteczny pudding, z bakaliami, doprawiany przed podaniem brandy lub whisky, przygotowywany nawet na kilka miesięcy przed świętami.
Drugi dzień świąt, 26 grudnia, to Dzień Świętego Szczepana, znany jako Boxing Day w Irlandii, Wielkiej Brytanii i w innych krajach anglosaskich. W ten dzień odbywają się świąteczne rozgrywki piłki nożnej, wyścigi konne oraz zgodnie ze starą tradycją – procesje kolędników „Wren Boys”.
W tym dniu, od wieków kolędnicy zakładali stare ubrania, słomiane kapelusze i wędrowali od drzwi do drzwi, śpiewając kolędy i przyjmując datki. Obecnie tradycja ta jest mniej popularna, bo drugi dzień świąt jest poświęcony na odwiedziny rodziny i przyjaciół.
Innym ważnym dniem w irlandzkim kalendarzu świątecznym jest Nollaig na mBan (wym. „Null-ug na Mon”) co w gaelic znaczy „Boże Narodzenie kobiet”, obchodzone 6 stycznia, wtedy, gdy w Polsce obchodzimy święto Trzech Króli. Tradycyjnie, w tym dniu kobiety odpoczywają po pracochłonnych przygotowaniach do świątecznej kolacji.
W Chrześcijaństwie 6 stycznia to Święto Objawienia Pańskiego, które upamiętnia objawienie się Syna Bożego na Świecie, oznacza też koniec 12 dni Bożego Narodzenia. Dlatego dzień ten nazwano „Małym Bożym Narodzeniem”.
W wigilię Bożego Narodzenia Kobiet (Oíche Nollaig na mBan), w oknach domów często zapalano dwanaście świec.
Tradycyjnie w Irlandii Nollaig na mBan to dzień, w którym wszystkie ozdoby świąteczne muszą zostać zdjęte (nie wcześniej ani później), w przeciwnym razie gospodarstwo domowe miałby przez resztę roku prześladować pech. W czasach, gdy jedyną ozdobą w irlandzkich domach było drzewko, musiało być tego dnia wyniesione i spalone.
Zwłaszcza na wsi i w małych miasteczkach, w katolickich rodzinach, kobiety gromadziły się w swoich domach lub lokalnych pubach, aby spędzić radośnie kilka godzin ze swoimi znajmomymi, a mężczyźni w tym czasie opiekowali się dziećmi.
Tradycja Nollaig na mBan w niektórych częściach Irlandii nadal jest aktualna i kobiety wychodzą i bawią się, ale z drugiej strony przypomina nam o sile irlandzkich kobiet, zwłaszcza matek, w czasach wcale nie tak odległych, kiedy to stosunkowo niewiele kobiet w Irlandii pracowało poza domem. Zawsze jednak obarczone były licznymi obowiązkami domowymi. Dotyczyło to zwłaszcza kobiet mieszkających na farmach w czasach, gdy duży odsetek Irlandczyków pracował w rolnictwie. W czasach, gdy irlandzkie rodziny były znacznie liczniejsze: pięcioro czy sześcioro dzieci było raczej normą niż wyjątkiem.
To kobiety jednak były kręgosłupem rodziny, odpowiedzialnym za wszystkie aspekty prowadzenia gospodarstwa domowego i często one zarządzały budżetem rodziny, jeśli nawet mężczyzna przynosił do domu pieniądze.
Przynajmniej ten przez jeden dzień w roku Nollaig na mBan miały dla siebie korzystając z kilku godzin wolnego czasu.
Krystyna Zielińska
Redakcja portalu informuje:
Wszelkie prawa (w tym autora i wydawcy) zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów zabronione.