Samozatrunienie i zasiłek dla bezrobotnych

Osoby samozatrudnione mogą stać bezrobotnymi, kiedy biznes nie kręci się już tak dobrze jak kiedyś, nadal pracują na własny rachunek, ale ilość zleceń i pracy zmniejszyły się znacząco tak, że nie zapewniają ci już wystarczającego dochodu na utrzymanie.

Jeśli znajdziesz się w takiej sytuacji, możesz kwalifikować się do otrzymania zasiłku dla osób poszukujących pracy. Nie musisz wyrejestrowywać się jako osoba samozatrudniona, aby go otrzymać. Musisz jednak spełnić warunki, które dotyczą płatności dla osób poszukujących pracy.

Jobseeker’s Benefit (JB) a samozatrudnienie

Osoby samozatrudnione płacą składki PRSI w klasie S. Ubezpieczenie klasy S pokrywa tylko niektóre świadczenia socjalne i nie obejmuje ono zasiłku dla osób poszukujących pracy Jobseeker’s Benefit.

Jednakże, jeśli byłeś zatrudniony przez kogoś w ciągu ostatnich 4 lat, mogłeś w tym czasie płacić składki PRSI w klasie A, dlatego powinieneś złożyć wniosek do lokalnego oddziału Intreo o Jobseeker’s Benefit, a wtedy urząd sprawdzi twoje rekordy, czy masz wystarczającą liczbę składek klasy A, aby go otrzymać.

Jeśli pracujesz w niepełnym wymiarze godzin, możesz kwalifikować się do zasiłku dla osób poszukujących pracy. Musisz jednak stracić przynajmniej jeden dzień zatrudnienia, a w wyniku tej utraty być bezrobotnym przez co najmniej 4 dni z 7 dni. Twoje zarobki również musiałyby ulec zmniejszeniu z powodu utraty zatrudnienia. Na przykład, jeśli jesteś zatrudniony w ramach kontraktu (self-employed basis) przez 3 dni w tygodniu i bezrobotny przez resztę tygodnia, możesz kwalifikować się do zasiłku dla osób poszukujących pracy typu Benefit. Zasiłek Jobseeker’s Benefit podlega opodatkowaniu.

Jeśli nie kwalifikujesz się do zasiłku Jobseeker’s Benefit, możesz otrzymać zasiłek Jobseeker’s Allowance. Podczas ubiegania się o JB, zostaniesz zapytany, czy chcesz aplikować ewentualnie o Jobseeker’s Allowance, jeśli twoja aplikacja o Jobseeker’s Benefit zostanie odrzucona.

Ogłoszony Budżet na 2019 zapowiada zmiany i już pod koniec 2019 osoby samozatrudnione będą mogły aplikować już o Jobseeker’s Benefit jak inni, opłacający składki w klasie A. Szczegółowe kryteria nie są jeszcze jednak znane.

Jobseeker’s Allowance

Aby uzyskać zasiłek Jobseeker’s Allowance, musisz być stałym rezydentem i przejść pomyślne test dochodu. Jeśli jesteś samozatrudniony, możesz mieć prawo do zasiłku do tego świadczenia, ale w zależności od zarobków z twojej firmy. Otrzymasz go, jeśli twój dochód spadnie poniżej określonego poziomu. Nie musisz zamykać działalności lub przestać pracować jako osoba samozatrudniona i nie ma tutaj warunku, że musisz być bezrobotny przez co najmniej 4 z 7 dni, tak jak w przypadku zasiłku Jobseeker’s Benefit.

Dochód z samozatrudnienia i test dochodu (means test)

Przychody z twojej działalności gospodarczej zostaną oszacowane testem dochodu dla Jobseeker’s Allowance. Ocena musi odzwierciedlać dochód, jakiego można racjonalnie oczekiwać od firmy w ciągu najbliższych 12 miesięcy. Zysk szacowany jest jako dochód brutto pomniejszony o wydatki związane z pracą w okresie 12 miesięcy. Twoje przewidywane roczne zarobki z samozatrudnienia będą podzielone przez 52 (tygodni). Nie każdy koszt jest kosztem dozwolonym. Wydatki różnią się w zależności od charakteru i zakresu samozatrudnienia, ale w większości przypadków, jako główne koszty kwalifikują się następujące: koszty materiałów, amortyzacja maszyn i urządzeń, ubezpieczenie związane z działalnością firmy, telefon, oświetlenie i ogrzewanie (do użytku firmowego, a nie domowego), reklama, opłaty bankowe, materiały biurowe, leasing samochodu. Inne koszty niekwalifikowane mogą zostać przypisane do dochodu.

Aby udowodnić poziom dochodów z działalności firmy, musisz przedstawić rachunki i płatności (dokumentację przedstawiającą pieniądze przychodzące i wychodzące z firmy) i wyciągi z kont bankowych, czasami do kilku lat wstecz, osobie, która zajmuje się twoim wnioskiem w Intreo.

Możesz kwalifikować się do dodatkowego zasiłku Supplementary Welfare Allowance, gdy czekasz na decyzje urzędu odnoście przyznania zasiłku lub jeśli nie kwalifikujesz się do wypłaty obu tych zasiłków dla osób poszukujących pracy.

Opracowanie: „Nasz Głos” na podstawie materiałów Citizen Information. Więcej informacji znajdziesz w naszym poradniku „Jak przeżyć w Irlandii. Welfare Guide 2018” dostępnym w polskich sklepach, polskie księgarni w Dublinie oraz na stronie: www.shop.wizardmedia.ie